بسمه‌تعالی

۱۳۹۶/۵/۳

جناب آقای دکتر حسن روحانی

ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران

با سلام و احترام و تبریک پیروزی غرورآفرین حضرت‌عالی در انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری اسلامی ایران. بسیار خوشحالیم که شما باصلابت تمام پیگیر خواسته‌های رأی‌دهندگان ۲۴ میلیونی هستید و از اینکه با صراحت حق ما را به رسمیت می‌شناسید هرروز دلگرم‌تر می‌شویم. ما امضاکنندگان این نامه گروهی از متخصصان محیط‌زیست هستیم که همگی به شما رأی داده و با امکانات رسانه‌ای که در اختیار داشتیم برای شما تبلیغ کردیم. ضمن اعتقاد و اشراف به‌ضرورت توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور و همدلی با برنامه‌های آن دولت محترم، حفظ محیط‌زیست در قالب توسعه پایدار دغدغه جدی ماست؛ اما فراموش نکنیم محیط‌زیست ایران به همه ۸۰ میلیون ایرانی و میلیون‌ها موجود خدادادی تعلق دارد که با نگاه جامع‌تر بقای همه انسان‌های کره زمین و خود این سیاره سبز در گرو حفظ محیط‌زیست است. ما نه‌فقط در برابر جامعه کنونی، بلکه برای حفظ و بهبود شرایط برای نسل‌های آینده، طبق اصل ۵۰ قانون اساسی، نیز مسئولیت داریم.

در ابتدای دولت یازدهم با نگاهی امیدوارانه به انتظار اقدام برای حفظ محیط‌زیست نشستیم. محیط زیستی که در آن نه‌تنها انسان‌ها، بلکه سایر زیستمندان، فضایی برای نفس کشیدن و زیستن نداشتند. در چهار سال گذشته وضع محیط‌زیست کشور را رصد کردیم. نگاه دولت یازدهم که خود را دولت محیط زیستی می‌داند، اگرچه برای ما افتخارآمیز و مایه دلگرمی بود، ولی با شتاب عوامل ویرانگر محیط زیستی و بحران‌های پیش رو، به دو دلیل بهبود قابل‌توجهی نداشت: نخست آنکه تخریب‌ها بسیار بیشتر از توان بازسازی طبیعی پیش رفته و دوم آنکه ساختار مدیریتی محیط‌زیست توان و برنامه لازم برای مقابله با روند شتابناک تخریب‌ها را ندارد.

مدیریت سرکار خانم معصومه ابتکار اگرچه جنبه‌های مثبتی، به‌ویژه در رابطه با طرح مباحث محیط زیستی در جامعه و محافل بین‌المللی داشت، اما به دلیل ایرادهای اساسی، بسیاری از این اقدامات نتوانست گامی مؤثر و پایدار در راستای حفظ محیط‌زیست و توسعه پایدار کشور بردارد.‌ دشواری و پیچیدگی‌های مسائل محیط‌زیست ایران به حدی است که برای رفع آن می‌توان گفت، بر مبنای قضاوت نسبت به عملکرد گذشته سرکار خانم دکتر ابتکار، ابقای ایشان در چهار سال آینده دستاورد چشمگیری نخواهد داشت. لازم است رئیس سازمان در جهت تحقق اهداف محیط‌زیست و پیشبرد انسجام سیاست‌ها و اقدامات، یکپارچگی و تحقیق وظایف محیط زیستی دیدگاه روشن و نقشه راه معینی داشته و از دانش و تجربه جمعی کارشناسان و صاحب‌نظران داخل و بیرون سازمان به‌واقع استفاده کند.

ما خوب می‌دانیم ویرانی و وضعیت ناگوار محیط‌زیست امروز، صرفاً به این دوره برنمی‌گردد و میراث همه دوره‌های قبل است، اما از خانم ابتکار که سر جمع ۱۲ سال ریاست سازمان حفاظت محیط‌زیست را به عهده داشته‌اند، انتظار می‌رفت در این دوران طولانی شاهد تحولات بنیادین درزمینه محیط‌زیست و هدایت توسعه کشور به سمت توسعه پایدار و مشاوره درست دولت باشیم. متأسفانه به دلایل متعدد، عدم انسجام مدیریتی، فقدان استراتژی و برنامه مشخص، تمرکز بر فعالیت‌های رسانه‌ای تبلیغاتی، اولویت‌بخشی به مسائل حاشیه‌ای و حزبی به‌جای تمرکز بر وظیفه سازمانی و عدم روحیه مشورت طلبی حتی از بدنه کارشناسی سازمان، باعث شد که فرصت برای بازسازی سازمان و نیز محیط‌زیست و هم هدایت و نظارت دولت به‌سرعت از بین برود و درواقع دولت تدبیر و امید چهار سال ارزشمند خود را در دوران طلایی توسعه مشارکت اجتماعی و روابط بین‌المللی در سایه مدیریت و درایت هوشمندانه شما از دست بدهد.

ازجمله این مسائل و مشکلات می‌توان به چند مورداشاره کرد:

نبود تفکر سیستمی و نگاه استراتژیک ‌ و یک برنامه جامع درازمدت

بی‌توجهی به نیازهای واقعی محیط‌زیست کشور و طرح‌های بنیادی و پژوهش‌های کاربردی در سازمان

توجه ویژه به تبلیغات و کارهای نمایشی در فعالیت‌های محیط زیستی به‌جای انجام وظایف محوله قانونی و ترجیح دادن تیم ایشان به سلبریتی‌ها به‌جای متخصصان در همایش و جلسات تخصصی ملی و بین‌المللی، مشابه کنفرانس اخیر گردوغبار و سطحی‌نگری در مدیریت محیط‌زیست.

ارائه آمارهای غیرواقعی و اطلاعات غیر شفاف از موفقیت‌های کاذب سازمان (مثال احیای دریاچه ارومیه که اگر هم پیشرفتی بود ارتباطی به سازمان محیط‌زیست نداشت).

عدم توجه به کارآفرینی برای دانش‌آموختگان محیط‌زیست و رشته‌های مرتبط.

رنجاندن و دور کردن کارشناسان و مدیران، متخصصان دلسوز شامل خبرگان، کارشناسان بیرون و درون سازمان و بی‌توجهی به خرد جمعی و تعامل واقعی با بدنه کارشناسی در تصمیم‌سازی‌ها و برنامه‌ریزی‌ها.‌

انتصاب مشاوران، معاونان و مدیران ضعیف و ناکارآمد و عدم استفاده از نیروهای پرتوان و بی‌توجهی به تخصص و توانمندی در انتصابات، عدم وجود سیاست‌گذاری برای مدیریت نظام پرسنلی و مسیر ارتقاء شغلی.

ناکافی بودن تلاش برای بالا بردن سطح دانش تخصصی و ترمیم و تقویت و دانش‌افزایی بدنه کارشناسی و مدیریتی سازمان.

در دو هفته گذشته، یک گروه تلگرامی به‌عنوان «تغییر در مدیریت محیط‌زیست» راه‌اندازی نمودیم. بیش از ۹۰۰ نفر، اغلب شامل متخصصان و فعالان محیط‌زیست در این گروه عضو بودند و به بحث و تحلیل در مورد مدیریت محیط‌زیست در گذشته و حال پرداختند. حجم انتقادات به ایشان بسیار بالابود و بعد از نظرسنجی فقط ۱۶ درصد از رأی‌دهندگان با ادامه مدیریت ایشان موافق بودند.

متأسفانه اطلاعات ما در مورد گزینه‌های ریاست سازمان محیط‌زیست در دولت دوازدهم ناچیز بود و فقط اسامی مانند خانم ابتکار و آقایان محمدرضا تابش، عیسی کلانتری، محمد فاضلی و محمود حجتی در رسانه‌ها مطرح شدند. طبیعی است که این حق ریاست محترم جمهوری اسلامی است که همکاران خود را انتخاب نمایند؛ اما تجربه چند دهه فعالیت حرفه‌ای به ما آموخته است که ادامه درازمدت ریاست یک مقام ارشد باعث تقویت گروهی خاص در بدنه مدیریتی و کارشناسی و حذف بخش عمده نیروهایی می‌شود که به هر دلیل از نظر فکری و کارشناسی با گروه حاکم موافق نیستند. ازآنجاکه روح دموکراسی همیشه با تغییر و نوسازی و نوآوری همراه است، معتقدیم نزدیک به چهار دهه از انقلاب اسلامی، محدود کردن مدیران به حلقه‌ای کوچک خسارت‌های زیادی به کشور وارد کرده است. این سیاست باعث شده بخش عمده نیروهای جوان از ورود به جایگاه‌های تصمیم‌گیری کلان محروم شده و بسیاری از نخبگان سرخورده و حتی کشور را ترک کنند.

لذا پیشنهاد مشخص ما، به نمایندگی از جمعی از فعالان و دوستداران محیط‌زیست به شما این است از بین افراد بالا و یا هر شخص دیگری که نگاه منسجم و استراتژی محور به محیط‌زیست داشته و دغدغه ایران را به علایق گروهی خود ترجیح می‌دهد، این مسئولیت خطیر را به عهده بگیرد و خانم ابتکار هم از ظرفیت و تجربه خود در کمک به منتخب حضرت‌عالی همراهی نمایند.

از توجه و عنایت حضرت‌عالی به این درخواست دردمندانه نهایت سپاس را داریم و موفقیت شما را در خدمت به میهن عزیزمان از خداوند متعال آرزومندیم.

مجید مخدوم: استاد محیط‌زیست دانشگاه تهران     

عبدالحسین وهاب‌زاده: بوم‌شناس، نویسنده و مترجم کتب محیط‌زیست و بنیان‌گذار مدارس طبیعت در ایران

حسین آخانی: استاد گیاه‌شناسی دانشگاه تهران

سروش مدبری: عضو هیئت‌علمی دانشگاه تهران - رئیس انجمن زمین‌شناسی ایران

مهدی زارع: استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله

*******

وبسایت زمینی تنها مرجع رسمی انتشار این نامه و امضاهای آن هست و نامه‌های جعلی مشابه این نامه باطل اعلام می‌شود.

با درج نام کامل خود و عنوان شغلی یا تخصصص یا تجربه خود و ایمیل معتبر بر اعتبار این نامه بیافزایید. پیام‌های تکراری از یک فرد ثبت نخواهد شد.